ΔΑΦΝΗ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΦΥΤΟ / Daphne/Laurus nobilis

Με την ευκαιρία της εορτής των βαΐων αποφασίσαμε να γράψουμε ένα άρθρο για ένα φυτό γνωστό από την αρχαιότητα , την Δάφνη του Απόλλωνα ,που λέγεται και Βάϊα ή βάγια .

Περιγραφή του φυτού:
Η δάφνη είναι αειθαλές δέντρο που το ύψος του μπορεί να φτάσει τα 10 -15 μέτρα , όμως επειδή δέχεται αυστηρό κλάδεμα , αντιμετωπίζετε ως θάμνος .Καλλιεργείται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα για το ωραίο , πυκνό και αρωματικό φύλλωμα του και για την εύκολη καλλιέργεια του Έχει φύλλα απλά δερματώδη , κατ εναλλαγή . τα άνθη της είναι μικρά πρασινοκίτρινα ,και εμφανίζονται τον Μάιο .Η καρποί είναι ρώγες σαν μικρές ελιές ,με πράσινο στην αρχή χρώμα που στη συνεχεία μαυρίζουν και παραμένουν στο δέντρο όλον σχεδόν τον χειμώνα προσελκύοντας τα πούλια και ιδιαίτερα τα κοτσύφια . Το αρωματικό φύλλωμα της αφού αποξεραθεί , χρησιμοποιείται ευρέως στη μαγειρική , όταν όμως είναι χλωρό δεν χρησιμοποιείτε διότι δίνει στο φαγητό μια πικρή γεύση . Η καλύτερη εποχή για να αποξεράνουμε φύλλα δάφνης είναι κατά την διάρκεια της ανθοφορίας ,διότι τότε το άρωμα της είναι έντονο. Από τους καρπούς της και όταν είναι πολύ ώριμοι παρασκευάζεται το δαφνέλαιο, αλλά πολλοί το παρασκευάζουν από τα φύλλα , το δαφνέλαιο από τα φύλλα είναι πολύ κατώτερης ποιότητος από αυτό που παρασκευάζετε από του καρπούς .

 

Καλλιέργεια:
Η καλλιέργεια της δάφνης δεν παρουσιάζει προβλήματα και μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλα σχεδόν τα εδάφη , από τα όξινα έως τα αλκαλικά , και από τα αμμώδη έως και τα αργιλώδη ,αντέχει την ξηρασία και την παγωνιά -30 C , Εάν όμως ποτίζεται κάνει πολύ μεγαλύτερα φύλλα , το μέγεθος τους σχεδόν τριπλασιάζετε .

Πολλαπλασιασμός:

Ο πολλαπλασιασμός είναι εύκολος , και γίνεται με πολλούς τρόπους
1) Με σπόρο: Μπορούμε να φυτέψουμε σπόρο σε ένα τελάρο ή κατευθείαν στο έδαφος κατά την διάρκεια του χειμώνα , ο σπόρος για να φυτρώσει θα πρέπει να δεχτεί ένα διάστημα κρύου για να διακοπή ο λήθαργος . Αυτό σημαίνει ότι από την στιγμή που θα τον φυτέψουμε θα πρέπει να παραμείνει έξω σε ένα κρύο μέρος καθ όλη την διάρκεια του χειμώνα .Εάν θέλουμε να τον φυτέψουμε την άνοιξη , τον βάζουμε τουλάχιστον για 2 μήνες στο ψυγείο (όχι στην κατάψυξη ) και κατόπιν τον φυτεύουμε .
2) Με παραφυάδες:
Η δάφνη έχει την τάση να βγάζει πολλές παραφυάδες , αυτές μπορούμε να τις αφαιρέσουμε κατά την διάρκεια του χειμώνα και να τις φυτέψουμε εκεί που θέλουμε , είτε σε γλάστρες για να τις δυναμώσουμε , είτε κατ ευθείαν στην οριστική τους θέση . Πολλές φορές κάτω από ένα δέντρο βλέπουμε πολλά φυτά που με την πρώτη ματιά φαίνονται σαν παραφυάδες αλλά δεν είναι ,τα φυτά αυτά είναι σπορόφυτα από τον σπόρο που έπεσε από το ίδιο το φυτό , αυτό δεν μας εμποδίζει σε τίποτα να τα αφαιρέσουμε και να τα φυτέψουμε εκεί που θέλουμε. 
3) Με εμβολιασμό: Εάν θέλουμε να πολλαπλασιάσουμε κάποια συγκεκριμένη ποικιλία , θα πρέπει να την πολλαπλασιάσουμε με τον αγενή πολλαπλασιασμό .
Η παραφυάδες είναι μια καλή μέθοδος αλά θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι είναι γνήσια παραφυάδα και όχι σπορόφυτο. Εάν δεν είμαστε σίγουρη τότε μπορούμε να την πολλαπλασιάσουμε εύκολα με ημίσκληρα ή σκληρά μοσχεύματα: http://spitikiposkaimpalkoni.blogspot.gr/2013/04/semi-cuttings.html http://spitikiposkaimpalkoni.blogspot.gr/2013/04/cuttings-hardwood.html
Μπορούμε επίσης να εμβολιάσουμε τις διάφορες ποικιλίες χρησιμοποιώντας τα σπορόφυτα ως υποκείμενα: http://spitikiposkaimpalkoni.blogspot.gr/2013/02/blog-post_25.
html http://spitikiposkaimpalkoni.blogspot.gr/2013/03/blog-post_5.html

Κλάδεμα:
Το κλάδεμα συνίσταται στην αφαίρεση των ξερών κλαδιών ,την διαμόρφωση του σχήματος , και τον περιορισμό του μεγέθους , Επειδή δέχεται αυστηρό κλάδεμα και χωρίς κανένα πρόβλημα , μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μπορντούρα ή φράχτη ψαλιδισμένο .

Προβλήματα και ασθένειες:
Δεν προσβάλετε από ασθένειες .Παρ όλο ότι δεν προσβάλετε από ασθένειες , διάφορα κοκκοειδή και τετράνυχοι φωλιάζουν επάνω στον κορμό και κάτω από τα φύλλα , αν και δεν δημιουργούν πρόβλημα στο ίδιο το φυτό μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στα διπλανά φυτά .
Ψεκάστε με ένα ήπιο εντομοκτόνο (θερινό πολτό)

Ποικιλίες:

 Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες που η διαφορά του είναι στο σχήμα και το μέγεθος των φύλλων .
Ενδεικτικά αναφέρουμε :
Την Latifolia με φύλλα μεγάλα και σχήμα ωοειδές .
Την Augustifolia με φύλλα στενά

Ιστορία:

Θα πρέπει για ιστορικούς και μόνον λογούς να γνωρίζουμε ότι η δάφνη του Απόλλωνα καμία σχέση δεν έχει με την Κυριακή των βαΐων . Από την μετάφραση του ευαγγελίου βλέπουμε ότι τα Βάϊα των φοινίκων είναι κλαδιά από φοίνικες και όχι κλαδιά δάφνης πήραν κλάδους ἀπὸ φοίνικας Η δάφνη όμως ήταν το ιερό δέντρο του Απόλλωνα και την χρησιμοποιούσε η πυθία γι να λέει του χρησμούς . Υιοθετήθηκε από του χριστιανούς όταν αυτοκράτορας τις βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν ο μέγας Κωνσταντίνος 312-337 Ο μέγας Κωνσταντίνος ήταν ειδωλολάτρης μέχρι την ηλικία των 50 ετών, μετά βαφτίστηκε και έγινε χριστιανός .Κατά την διάρκεια της αυτοκρατορικής του θητείας , ο χριστιανισμός υιοθέτησε πολλά πράγματα από του ειδωλολάτρες ,και ένα από αυτά είναι και η μεταφορά της δάφνης στην εκκλησία κατά την Κυριακή των βαΐων. Αυτά για να γνωρίζουμε ότι η μεταφορά δάφνης στην εκκλησία είναι ένα ειδωλολατρικό έθιμο και όχι χριστιανικό.

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής των Βαΐων (Κατά Ιωάννην ιβ΄ 1-18)
Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ' αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου.

Μεταφραση:
Τὴν ἑπομένην ἡμέραν πολὺς κόσμος ποὺ εἶχε ἔλθει εἰς τὴν ἑορτήν, ὅταν ἄκουσαν ὅτι ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, ἐπῆραν κλάδους ἀπὸ φοίνικας καὶ ἐβγῆκαν πρὸς προϋπάντησίν του καὶ ἔκραζαν, «Ὡσαννά, εὐλογημένος νὰ εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔρχεται εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ». Ὁ δὲ Ἰησοῦς εὑρῆκε ἕνα μικρὸν ὄνον, καὶ ἐκάθησε ἐπάνω του, καθὼς εἶναι γραμμένον, «Μὴ φοβᾶσαι, θυγατέρα Σιών, νά, ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθισμένος εἰς ἕνα πουλάρι ὄνου».
                                                                   

                                                                  ΑΠΟ ΤΟΝ 
                                                       ΣΤΥΛΙΑΝΟ ΚΟΥΤΣΟΥΚΗ
                                                           kutsukiss@gmail.com